اولین کارگاه آموزشی گروه زبان انگلیسی با عنوان کاربرد تحلیل محتوای آموزشی زبان انگلیسی در محل مجتمع آموزشی شهید چمران2 تشکیل شد.در این کارگاه اصول و روش های تحلیل محتوا مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت. سرگروه رشته زبان انگلیسی-آقای سهرابی- مطالبی را در این زمینه بیان نمود. در پایان سرکار خانم زینعلی از دبیران شهید چمران2 به بیان دیدگاه های خویش در این زمینه پرداختند. درآغازاین جلسه آقای طهماسبی معاونت محترم آموزشی سرپرستی رهنمودهایی را ارائه نمودند.
کاربرد تحلیل محتوا
1.معمولترین استفاده از تحلیل محتوایی، توصیف خصوصیات پیام است. به عنوان مثال، برای فهم درست متون درسی، سخنرانیها، روزنامهها و مجلات، میتوان آنها را تحلیل محتوا نمود تا بتوان ارزشها و نظریات به کار رفته در آنها را بدست آورد.
2. تحلیل محتوا به ما کمک میکند تا اهداف فرستندة پیام را به دست آوریم و دلایل ارسال پیام و نتایج مترتب بر آن را مورد بررسی قرار دهیم. از اینرو، تحلیل متون برای فهم و درک پیام و بیان دلایل ارسال کنندگان پیام و هدفی که بر آن مترتب میباشد، لازم به نظر میرسد. به عنوان نمونه، با تجزیه و تحلیل محتوای پیام، رهبر یک حزب سیاسی به مخاطبان خود، میتوان به راحتی اهداف آن را بدست آورد.
3. در تحلیل محتوا، پژوهشگران به دنبال شناخت اثر پیام بر روی مخاطبـان و گیرندة آن میباشنـد. مثلاً، افرادی که پیام برای آنها ارسال میشود، مورد مطالعه قرار میگیرند تا میزان تأثیر پیام بر افراد اندازه گیری شود و اثر مثبت و یا منفی آن بدست آید. و در صورت لزوم، به اصلاحات پیام پرداخته شود.
4. شناخت اثـر و نویسنـدة آن، در این روش، پژوهشگـر محـور فعالیت خـود را متمرکز بر واژههای به کار رفته در متن میکند که تحلیل محتوا بر روی آن انجام میگیرد. مثلاً، افراد با توجه به ویژگیهای شخصیتی خود از واژگانی خاص در نوشتار خود سود میجویند. فراوانی واژهها و نحوه ترکیب آنها در میان افراد متفاوت میباشد. بنابراین، با در دست داشتن اثری از افرادی که احتمال دارد اثر مجهول الهویت به او تعلق داشته باشد، به شناسایی صاحب اثر پی برد.
5. از تحلیل محتوا میتوان برای پاسخ به پرسشهایی که ممکن است پژوهشگران مطرح نمایند نیز استفاده نمود.
6. کاربرد تحلیل محتوا میتواند برای بررسی جنبههایی از فرهنگ و تغییرات فرهنگی مورد استفاده قرار گیرد. به عنوان مثال، میتوان اشعار، ادبیات و هنر یک فرهنگ را در زمان خاصی مورد تحلیل قـرار داد تا ارزشهای موجـود در آن عصـر بدست آید و یا به مقایسـة ارزشها در زمانهای متعدد مبادرت ورزید و دگرگونی ارزشها را در طول زمان اندازه گیری نمود. به عنوان مثال، میتوان از پژوهشی نام برد که توسط شخصی به نام «دیوید مک کله لند» انجام گرفته است. ایشان «توفیق افراد در فرهنگهای مختلف» را از طریق تحلیل محتوای ادبیات آنان مورد ارزیابی قرار داد و بدین نتیجه رسید که افراد موفق دارای ارادۀ قوی هستند و برای بدست آوردن موفقیت تلاش میکنند. این گونه افراد معمولاً از ناهمنواییهای بیشتری برخوردار میباشند. از اینرو، دست به فعالیتهایی میزنند که دارای خطر زیادی میباشد.
7. از طریق تحلیل محتوا میتوان به خصوصیات و ویژگیهای اجتماعی زمانی خاص دست یافت؛ زیرا بیشتر نویسندگان در آثار خود به انعکاس مسائل و امور با اهمیت زمان خود میپردازند. با محور بندی ویژگیهای اثر و بیان شاخصهای به کار رفته در آن، میتوان به بُعد نامحسوس و پنهان مسایل اجتماعی زمان نویسنده دست یافت.
8. با تحلیل نامه، نوار، نوشته و سفرنامه میتوان به بیماری، خصوصیات روحی و ذهنی افراد پی برد. از طریق روش روانکاوی، پژوهشگر در تحلیل محتوای خود به دنبال شناخت عوامل مختلفی است که شامل خطوط کلی بر فکر، اندیشه، جهان بینی، دنیای ذهنی و نگرشهای ایده آلیستی صاحب محتوای آن میباشد. به علاوه، از طریق تحلیل محتوا میتوان به شناخت جریانهای عمیق و پنهان اجتماعی دوره ای که نویسنده در آن میزیسته دست یافت. در سال 1966 تحقیقاتی برای شناخت خصوصیات افراد مبتلا به اسکیزوفرنی انجام گرفت که هدف شناخت زبان افراد سالم و بیمار بود، در تحلیل اسناد به دست آمده از افراد دو گروه، بدین نتیجه دست یافتند که افراد سالم از کلمات وصفی (به صورت مفعولی) کمتر استفاده میکردند. درحالی که، افراد بیمار کلمات وصفی بیشتری به کار میبردند.